Zobacz 4 odcinek cyklu: Pompa ciepła – fakty i mity.
Żadne negatywne mity na temat pomp ciepła nie podważą doświadczeń właścicieli domów. A te są wręcz rewelacyjne: niskie koszty, bezobsługowość i bezawaryjność tych urządzeń – to fakt.
1. FAŁSZ: Pompa ciepła pobiera dużo prądu, w ujemnych temperaturach pracują tylko grzałki
Fałszywa opinia głosi, że skoro w pompie ciepła są grzałki elektryczne, to ogrzewanie tym urządzeniem jest bardzo drogie. Ponoć przy ujemnych temperaturach pompa ciepła działa jak zwykły grzejnik elektryczny.
Nie tak – grzałka stabilizuje pracę pompę ciepła, nie powinna działać więcej niż przez 5% czasu pracy urządzenia, udział w rachunkach jest więc niewielki.
Warunek? Pompa ciepła to urządzenie, które nie wybacza błędów. Mit może okazać się prawdziwy, jeśli właściciel domu lekkomyślnie zdecyduje się na niemarkową pompę ciepła, urządzenie zostanie źle dobrane, będzie źle skonfigurowane. Grzałki mogą być groźne w domu, który jest wampirem energetycznym. Można powiedzieć – cudu wtedy nie ma…
Dom spełniający podstawowe parametry izolacyjności cieplnej, markowa pompa ciepła, fachowy montaż, właściwa konfiguracja urządzenia – i optymalne niskie zużycie energii przez pompę ciepła to fakt potwierdzony tysiącami domów tak ogrzewanych.
Dom w okolicy Białegostoku, zbudowany zgodnie z WT2021. Powierzchnia: 132 m2. Zimą były dni, gdy temperatura spadła do -26oC. Nie włączyły się grzałki elektryczne. Roczne zużycie energii na ogrzewanie i c.w.u. 2900 kWh
2. Fałsz: Pompa ciepła może pracować tylko z podłogówką
Pompa ciepła zasilająca ogrzewanie podłogowe dostarcza czynnik grzewczy o temperaturze do 35°C, jest więc zrozumiałe, że będzie taniej ogrzewać dom niż zasilając grzejniki – czynnikiem grzewczym o temperaturze 45-55°C. Jeśli budujemy dom, pompa ciepła plus podłogówka wydaje się najlepszym rozwiązaniem.
W domu z grzejnikami pompa ciepła także znajduje odpowiednie warunki. Duży zład wody i szerokie przepływy w instalacji centralnego ogrzewania to zalety. By obniżyć temperaturę czynnika grzewczego, często montuje się dodatkowe grzejniki albo wymienia stare na nowe niskotemperaturowe. W efekcie w domu, w którym kiedyś grzejniki miały 65°C, teraz może wystarczyć czynnik grzewczy o temperaturze 45°C.
3. Fałsz: Powietrzna pompa ciepła nie ogrzeje dużego domu, nie poradzi sobie w mrozy
Opinia całkowicie nieprawdziwa. Powietrzna pompa ciepła ogrzeje każdy dom. Efektywność tych urządzeń dorównuje gruntowym pompom ciepła. A jeśli mocy miałoby brakować, pompy ciepła łączy się w kaskady, czyli dwie i więcej pomp połączonych w jedną instalację sterowaną automatyką.
Dom pod Wrocławiem – o powierzchni 230 m2, centralne ogrzewanie z grzejnikami. Kiedyś ogrzewany kominkiem (15 m3 drewna), potem kotłem na węgiel (6,5 tony), teraz powietrzną pompą ciepła o mocy 12 kW. Zużycie energii 6,5 tys. kWh rocznie na ogrzewanie i grzanie c.w.u.
4. Fałsz: Pompa ciepła monoblokowa zamarza
Monoblokowa pompa ciepła ma wszystkie elementy instalacji, także sprężarkę w jednostce zewnętrznej. Można więc powiedzieć, że kotłownia znajduje się na zewnątrz domu, a do budynku płynie od razu gorący czynnik grzewczy, jakim jest woda. Ta jak wiadomo może zamarznąć, jeśli nie będzie przez dłuższy czas zasilania pompy. Może, ale wielokrotne testy i praktyka pokazują, że kilkugodzinne przerwy w zasilaniu nie są groźne. By całkiem wyeliminować niebezpieczeństwo, montuje się zawory antyzamrożeniowe albo dodaje UPS – zasilanie awaryjne.
5. Fałsz: Bez fotowoltaiki pompa ciepła się nie opłaca
Takie myślenie – bardzo popularne wśród właścicieli domów – nie ma racji bytu. Raz że net-billing nie jest atrakcyjnym sposobem rozliczania produkcji energii, dwa że fotowoltaika produkuje energię raczej na potrzeby ogólne domu – do zasilania lodówki, klimatyzatora, telewizora, oświetlenia, a nie do zasilania pompy ciepła… zimą. Rachunki będą niskie i bez fotowoltaiki – pompa ciepła jest oszczędnym urządzeniem grzewczym.
6. Fałsz: W domu z pompą ciepła nie poszalejesz z temperaturą
Owszem, dobrze utrzymywać temperaturę 20-21°C, bo każdy stopień więcej to dodatkowy koszt. Ale fałsz tego mitu to teza, że pompa ciepła nie jest w stanie dać wyższej temperatury. To także postawienie tematu na głowie, bo pytanie brzmi: o jakim domu mówimy? W budynku spełniającym parametry izolacyjności, pompa ciepła może ogrzewać i do 24°C i nie będzie to żaden wyczyn.
7. Fałsz: Pompa ciepła jest bardzo głośna
Niemarkowa pompa ciepła może być głośna. Niemarkowa czyli taka, której parametry są dużą niewiadomą. Producenci markowych pomp ciepła dbają o cichą pracę wentylatorów. Jednostki zewnętrzne ustawione minimum 3 m od granicy spełniają przepisy: dopuszczalna wartość hałasu na granicy działki w terenie o zabudowie jednorodzinnej wynosi 50 dB w ciągu dnia i 40 dB w nocy.
8. Fałsz: Najważniejsza jest sprężarka
Nieznana marka, ale sprężarka taka jak w markowej pompie! Magiczne zdanie, które ma sprawić, że niemarkowe urządzenie, produkt często pompopodobny, ma się sprzedać jak markowa pompa ciepła znanych producentów. I jest to nieprawda, ponieważ o jakości pomp ciepła decyduje więcej elementów; przewaga markowej pompy ciepła to także automatyka – sterowanie pracą urządzenia.
9. Propanowa pompa ciepła jest najlepsza
Na wszystkie problemy pompa ciepła propanowa – mówią akwizytorzy oferujący pompę ciepła do każdego domu, nawet takiego w którym hula wiatr. To oczywiście mit, który szczególnie chętnie powtarzają ci instalatorzy, którzy nie mają uprawnień na F-gazy, czyli montaż pomp ciepła typu split, w których krąży nie propan lecz gaz fluorowany.
Propan – czynnik oznaczony jako R290 – to bardzo wydajny nośnik ciepła, do tego nie emitujący dwutlenku węgla i nie niszczący warstwy ozonu. Fałsz polega na tym, że równie efektywne mogą być pompy ciepła na innych czynnikach: R410A czy R32. Również na tych innych czynnikach pracują pompy ciepła wysokotemperaturowe.
10. Fałsz: Najważniejsza jest moc pompy ciepła
Im większa moc pompy ciepła tym lepiej, bo nie będą włączały się grzałki. To fałszywe przekonanie, ponieważ pompy ciepła są inwerterowe, to znaczy dobierają moc grzania do zapotrzebowania na ciepło. Przewymiarowana pompa ciepła to poważny i kosztowny błąd. O roli grzałek już mówiliśmy.
Nie wierz w mity
Pompa ciepła to musi znaczyć „jakość”. Nie ma sensu szukać oszczędności przy zakupie, wybierać słabą lecz tanią firmę instalacyjną. Markowych producentów łatwo znaleźć – są znani, od lat na rynku, mają sieć autoryzowanych instalatorów, zapewniają gęstą sieć serwisową, oferują dostępność części zamiennych.
Wybór odpowiedniej pompy ciepła, właściwy montaż, prawidłowa konfiguracja, raz w roku przegląd – i pompa ciepła będzie działał bezproblemowo przez lata. To nie mit…
Andrzej Papliński / PORT PC